Είναι γνωστή στους Χιώτες η ύπαρξη των 4 χρυσοχάλκινων αλόγων της Χίου στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας όπου παραμένουν μέχρι σήμερα. Αυτό το αριστούργημα, από τις πιο εντυπωσιακές λαφυραγωγημένες ελληνικές αρχαιότητες, κατασκευάστηκε κάπου στο διάστημα 100-400 μ.Χ. και ήταν μέρος ενός επίχρυσου τέθριππου άρματος με ηνίοχο -άλλη εκδοχή λέει ότι φτιάχτηκε από τον Λύσιππο το 400 π.Χ.
Μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη το πρώτο μισό του 5ου αιώνα μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β' ο οποίος, τρομάρα του, δεν είχε καμιά άλλη δουλειά να κάνει μιας που ήταν ένα άβουλο πλάσμα (από φυσικού του και από σκόπιμη διαπαιδαγώγηση), δεν ασχολούταν -και δεν τον άφηναν να ασχοληθεί- με τη δουλειά του αυτοκράτορα και τον εκμεταλλευόταν όλη του τη Ζωή συγγενείς, αυλικοί και παπάδες.
Το τέθριππο τοποθετήθηκε στον ιππόδρομο, σε κεντρικότατη θέση, πάνω από την κεντρική είσοδο του σταδίου, το οποίο είχε μήκος σχεδόν μισό χιλιόμετρο! Από εκείνο το σημείο ακριβώς ξεκινούσαν και οι ιπποδρομίες -αρματοδρομίες όπου μέσα από 12 πύλες ξεχύνονταν τα άλογα των Βένετων, Πράσινων, Κόκκινων και Λευκών στον στίβο υπό τις ιαχές 100.000 (!!!) περίπου θεατών, οι οποίοι φαγωνόντουσαν μεταξύ τους όπως περίπου οι σημερινοί οπαδοί των μεγάλων ομάδων, και για να ακριβολογούμε μάλλον χειρότερα.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, το 1204, εκτός από τον ιππόδρομο που σταμάτησε να λειτουργεί (δεν τον χώνευε και η Εκκλησία), τα άλογα ξηλώθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Βενετία όπου και τοποθετήθηκαν πάνω από την κεντρική είσοδο της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου. Τα βούτηξε αργότερα και ο Ναπολέοντας όμως λιγότερο από 20 χρόνια αργότερα, το 1815, η Γαλλία αναγκάστηκε να τα επιστρέψει (με πόλεμο βέβαια, όχι με συλλογές υπογραφών). Τις τελευταίες δεκαετίες, από το 1977 ή το 1980, είναι μέσα στο ναό και απέξω έχουν τοποθετηθεί αντίγραφα.
Το περίεργο είναι ότι στις ξένες πηγές (ιταλικές κυρίως), αλλά και ελληνικές (που προφανώς το αντίγραψαν από τους Ιταλούς) αναφέρεται ότι τα αφαίρεσε από την Αψίδα του Τραϊανού στη Ρώμη ο Μέγας Κωνσταντίνος και τα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη από όπου τα «έφερε πίσω» το 1204 ο Δόγης της Βενετίας. Μάλιστα σημειώνεται ότι ο Δόγης ενδιαφέρθηκε μόνο για τα άλογα και για τίποτα άλλο, πιθανότατα ως κατάκτηση ενός εμβλήματος της Πόλης (στον ιππόδρομο εκτός από αγώνες γίνονταν όλες οι σημαντικές εκδηλώσεις, οι γιορτές αλλά και οι ιδιαίτερες εκτελέσεις).
Κάποιες πηγές λένε ότι τα άλογα είναι ελληνική αρχαιότητα, άλλες πάλι όχι, συμπληρωματικά όμως στο ενδεχόμενο να προϋπήρχαν στην Αψίδα του Τραϊανού προβάλλεται η εικασία ότι ήταν ροδιακό αφιέρωμα στους Δελφούς από όπου κλάπηκαν από τον Νέρωνα και τοποθετήθηκαν σε αψίδα ενώ μετέπειτα κόσμησαν την Αψίδα του Τραϊανού.
Πάντως όλο αυτό είναι πολύ βολική δικαιολογία για τους Ιταλούς μιας που άλλο είναι να «επέστρεψαν» και άλλο να κλάπηκαν εντελώς ενώ στις σημαντικές ιταλικές πηγές δε βρήκα κάτι που να αναφέρεται στη Χίο έστω και ως ενδεχόμενο (το να υπάρχει μια συγκεκριμένη πόλη, ως τόπος καταγωγής των αγαλμάτων θα μπορούσε να εγείρει διεκδικήσεις σε ένα τόσο σημαντικό καλλιτέχνημα). Μάλιστα στην ιταλική πηγή που παραθέτω παρακάτω, μία σημαντική και εκτενής μελέτη 28 σελίδων για τα άλογα, το βασικό ερώτημα και τίτλος είναι εάν είναι ελληνικά ή ρωμαϊκά (γίνεται αναφορά στη Χίο μόνο μία φορά και εντελώς μονολεκτικά, βαθιά μέσα στο κείμενο). Ίσως οι Χιώτες να έπρεπε να κάνουμε κάτι.
Εν πάση περιπτώσει, το θέμα μας είναι το εξής: έχετε αναρωτηθεί ποτέ πως ήταν αυτά τα άλογα με το άρμα και τον ηνίοχο τους, στον ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης;; Εγώ προσωπικά πάντως, ναι, ήμουν πολύ περίεργος. Και βρήκα την άκρη -ας είναι καλά η σύγχρονη τεχνολογία και οι επιστήμονες που ασχολήθηκαν. Έτσι βρήκα τη διεύθυνσηhttp://egpaid.blogspot.com/2010/10/blog-post_20.html όπου μέσα από το άρθρο «Το παλάτι, ο ιππόδρομος και οι Δήμοι» παρουσιάζονται εικονικές φωτογραφίες, αλλά και βίντεο, μεταξύ άλλων και των αλόγων, των οποίων θα σας δείξω εδώ. Περισσότερες λεπτομέρειες για τα άλογα:
πηγη
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου